Cục trưởng Hà Anh Đức: Cần xem bệnh viện là “địa điểm đặc biệt”, phải xử lý nghiêm hành vi gây rối
Theo Cục trưởng Hà Anh Đức, tấn công nhân viên y tế không chỉ đe dọa tính mạng thầy thuốc mà còn làm tổn thương giá trị nghề y. Ông nhấn mạnh chỉ khi môi trường làm việc an toàn, thầy thuốc mới toàn tâm vì người bệnh. Thời gian gần đây, liên tiếp xảy ra các vụ hành hung nhân viên y tế tại bệnh viện. Gần nhất là vào sáng qua, 23/10, tại Khoa Sơ sinh, BV Sản Nhi Nghệ An, Bàn Văn Vỹ đã tấn công nhiều người, khiến 7 người bị thương, gồm ba điều dưỡng, hai người nhà bệnh nhân và hai trẻ sơ sinh. Sáng nay, 24/10, VietTimes đã có cuộc trao đổi với ông Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh Bộ Y tế xung quanh vấn nạn tấn công nhân viên y tế. “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân” – Sau vụ việc nghiêm trọng ở Nghệ An, ông có thể cho biết tình hình hiện nay thế nào? – Đến sáng nay, điều dưỡng Nguyễn Thị Trang – người bị thương nặng nhất – đã qua cơn nguy kịch, sức khỏe tạm ổn, đang được điều trị tại BV Hữu nghị Đa khoa Nghệ An. Các nạn nhân khác chỉ bị thương phần mềm, không nguy hiểm tính mạng. – Từ góc nhìn của Bộ Y tế, ông cho rằng đâu là nguyên nhân sâu xa khiến bạo lực trong BV vẫn liên tiếp xảy ra? – Nguyên nhân của những vụ việc như vậy đến từ cả hai phía. Trước hết, “tiên trách kỷ, hậu trách nhân”. Ngành y là một lĩnh vực đặc thù, vừa nặng nhọc, vừa đòi hỏi sự tập trung và chịu đựng rất cao. Mỗi năm, hệ thống y tế nước ta tiếp nhận gần 200 triệu lượt khám. Ở những BV lớn, mỗi ngày có tới hàng chục nghìn người đến khám. Với cường độ làm việc như vậy, cán bộ y tế phải làm việc liên tục, nên áp lực, mệt mỏi, căng thẳng là điều khó tránh khỏi. Bên cạnh đó, y tế là lĩnh vực cung cấp dịch vụ đặc biệt, liên quan trực tiếp đến tính mạng con người. Vì vậy, ngoài năng lực chuyên môn, nhân viên y tế cần được đào tạo kỹ về giao tiếp, ứng xử, để có thể giải thích, trấn an người bệnh và người nhà trong thời điểm nhạy cảm. Tuy nhiên, không phải ai cũng đủ bình tĩnh và kỹ năng để xử lý tốt trong những tình huống khẩn cấp, căng thẳng. Ở chiều ngược lại, người bệnh và người nhà luôn mang tâm lý lo lắng, sợ hãi khi người thân gặp nguy hiểm, nên chỉ cần một sơ suất nhỏ hoặc sự chậm trễ không đáng kể cũng dễ làm bùng phát xung đột. Nhiều vụ việc đáng tiếc đều xảy ra tại các khoa Cấp cứu, Hồi sức – nơi từng giây từng phút có thể quyết định sự sống còn. Có thể nói, bạo lực trong BV là hệ quả của nhiều yếu tố đan xen: áp lực nghề nghiệp, thiếu kỹ năng ứng xử, cộng thêm sự căng thẳng và thiếu bình tĩnh từ phía người bệnh. Tuy nhiên, dù nguyên nhân nào, hành vi hành hung nhân viên y tế là điều không thể chấp nhận. Chúng ta từng chứng kiến bác sĩ ở Phú Thọ bị đánh ngay trong ca trực, nhưng vẫn bình tĩnh tiếp tục cứu cháu bé và cuối cùng em nhỏ được cứu sống. Đó là minh chứng rõ nhất cho y đức và bản lĩnh người thầy thuốc, và cũng là lý do xã hội không thể dung thứ cho bạo lực với người đang làm nhiệm vụ cứu người. Ông Hà Anh Đức thăm hỏi, tặng quà nhân viên y tế BV Sản Nhi Nghệ An bị hành hung – Gần đây, Bộ Y tế đã yêu cầu các BV tăng cường giải pháp bảo đảm an ninh cho nhân viên y tế. Ông đánh giá hiệu quả ra sao? – Đã có chuyển biến tích cực. Chúng tôi tiếp cận vấn đề này một cách hệ thống. Trước hết, tại các điểm nóng như khoa Cấp cứu, Bộ chỉ đạo các BV siết chặt quản lý, huấn luyện nhân viên ứng xử đúng mực, tránh để áp lực khiến lời nói, hành vi thiếu phù hợp. Song song, hệ thống bảo vệ, an ninh BV được củng cố, phối hợp chặt với lực lượng công an địa phương. Trong các vụ việc gần đây, khi có sự cố, lực lượng chức năng đã có mặt ngay lập tức, xử lý kịp thời, có tính răn đe. Ngoài ra, ngành y đang đổi mới phong cách, thái độ phục vụ, tăng ứng dụng CNTT, chuyển đổi số để rút ngắn thời gian chờ, giảm căng thẳng cho người bệnh. Môi trường khám, chữa bệnh được cải thiện, cơ sở vật chất thân thiện hơn cũng là cách phòng ngừa bạo lực từ gốc. Ngoài ra, truyền thông cũng đóng vai trò quan trọng. Khi báo chí phản ánh đúng thực tế, người dân hiểu rõ hơn nỗi vất vả, áp lực của nhân viên y tế, sẽ cảm thông, chia sẻ. Cần xem bệnh viện là “địa điểm đặc biệt” – Dù vậy, số vụ bạo lực vẫn chưa dừng lại. Ông có nghĩ rằng cần những giải pháp mạnh hơn? – Chắc chắn là cần. Quy chế phối hợp giữa Bộ Y tế và Bộ Công an đã có từ 10 năm nay, nhưng trong bối cảnh mới, chúng ta phải hành động quyết liệt hơn nữa. Cần xem BV là “địa điểm đặc biệt” – nơi mọi hành vi gây rối, tấn công y bác sĩ phải bị xử lý nghiêm khắc như chống người thi hành công vụ. Đồng thời, các BV phải chủ động đầu tư hệ thống giám sát, camera, đường dây nóng,
