BỆNH VIỆN BẮC THĂNG LONG

Theo các nhà nghiên cứu, phần lớn bằng chứng ủng hộ sự thống trị của não trái hoặc não phải xuất phát từ việc nghiên cứu đột quỵ. Nếu ai đó bị đột quỵ lớn ở trung tâm vận động ở một bên não, thì bên kia cơ thể thường biểu hiện các vấn đề kiểm soát đáng kể và có thể bị suy yếu hoặc tê liệt. Liệu trình phục hồi chức năng vật lý tiêu chuẩn cho bệnh nhân đột quỵ là cải thiện chức năng ở bên cơ thể bị ảnh hưởng nhiều nhất do đột quỵ. (Ảnh: Dennis Maney / Penn State. Creative Commons) Đột quỵ xảy ra khi lưu lượng máu đến não bị gián đoạn, do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu. Đột quỵ có thể làm hỏng các phần não kiểm soát chuyển động và làm gián đoạn giao tiếp giữa não và cơ. Theo Sainburg, giả định này có nghĩa là liệu trình phục hồi chức năng vật lý tiêu chuẩn cho bệnh nhân đột quỵ là cải thiện chức năng ở bên cơ thể bị ảnh hưởng nhiều nhất do đột quỵ. Khi bên đó trở nên có khả năng nhất có thể, mọi người được dạy cách bù đắp chức năng bị mất bằng bên cơ thể ít bị ảnh hưởng hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu của Sainburg và những người khác đã chứng minh rằng cả hai bên cơ thể đều có thể bị ảnh hưởng bởi một cơn đột quỵ đáng kể. Khoa học đã xác định rằng, mỗi bên cơ thể được điều khiển bởi bán cầu não đối diện. Ngày nay, sự chấp nhận đang nhanh chóng xuất hiện giữa các nhà khoa học thần kinh và bác sĩ lâm sàng làm việc với bệnh nhân đột quỵ rằng cả hai bên não đều ảnh hưởng đến chuyển động ở cả hai bên cơ thể. Hiện tại, các nhà nghiên cứu đang khám phá đầy đủ các hàm ý lâm sàng của kiến thức này. Hiểu được tầm quan trọng của từng bán cầu Sainburg và các đồng nghiệp đã kiểm tra xem liệu cánh tay và bàn tay không thuận của một người có thực hiện một số nhiệm vụ hoặc yếu tố của nhiệm vụ tốt hơn cánh tay thuận hay không. Nghiên cứu của họ chứng minh rằng bán cầu não trái ở những người thuận tay phải – có khả năng thực hiện các chuyển động chân tay mượt mà, chính xác và hiệu quả hơn. Nghiên cứu của họ cũng chứng minh rằng bán cầu não phải có khả năng ổn định cánh tay trái tốt hơn trong những tình huống không thể đoán trước, chẳng hạn như khi một người bị đẩy mà không báo trước. Cả hai bên đều sử dụng cùng một hệ thống điều khiển, nhưng mỗi bên phụ thuộc nhiều hơn vào sự chuyên môn hóa của bán cầu não đối diện—bán cầu não có kết nối chặt chẽ hơn với việc điều khiển chi đó. Khi những người bị đột quỵ ở bán cầu não trái cố gắng với lấy đồ vật bằng cánh tay trái, hướng chuyển động ban đầu của họ kém chính xác hơn so với người chưa bị đột quỵ. Khi những người bị đột quỵ ở bán cầu não phải cố gắng với lấy một vật bằng cánh tay phải, khả năng dừng tay ở đúng vị trí của họ kém chính xác hơn. Hỗ trợ những người sống sót sau đột quỵ Sau khi các nhà nghiên cứu xác nhận rằng đột quỵ ở bất kỳ bán cầu não nào cũng có thể ảnh hưởng đến cả hai bên cơ thể, họ bắt đầu xây dựng các biện pháp phục hồi chức năng tiềm năng cho cánh tay ít bị ảnh hưởng của nạn nhân đột quỵ. Sainburg và nhóm của ông đã yêu cầu những người bị đột quỵ ở bán cầu não trái chơi một trò khúc côn cầu trên không ảo bằng tay trái để phục hồi độ chính xác của chuyển động định hướng. Những người bị đột quỵ ở bán cầu não phải đã chơi trò chơi dò đường bằng tay phải để phục hồi độ chính xác của đích đến mà tay họ hướng đến. Sau ba tuần đào tạo, mọi người nhanh hơn 19% trong việc hoàn thành Bài kiểm tra chức năng bàn tay Jebsen–Taylor, một bài kiểm tra phổ biến để đo độ khéo léo của bàn tay những người sống sót sau đột quỵ. Brooke Dexheimer, người đã có bằng tiến sĩ năm 2022 tại Penn State và là đồng tác giả chính của bài báo đánh giá, cho biết: “ Đột quỵ là gánh nặng lớn đối với sức khỏe cộng đồng. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng khuyết tật lâu dài và nhiều người không bao giờ hồi phục hoàn toàn. Các nghiên cứu như thế này là bước tiếp theo trong việc cải thiện cách chúng ta điều chỉnh quá trình phục hồi chức năng sau đột quỵ. Mục tiêu cuối cùng là giúp cải thiện cách chúng ta điều trị chấn thương thần kinh”. https://www.24h.com.vn/suc-khoe-doi-song/phuong-phap-dieu-tri-moi-cho-benh-nhan-dot-quy-c62a1586962.html

Sự thành công của ca ghép đồng thời tim – phổi cho bệnh nhân suy đa tạng mở ra một dấu mốc quan trọng, khẳng định bước tiến vượt bậc của BV Hữu nghị Việt Đức trong lĩnh vực ghép đa tạng, đồng thời đặt dấu mốc cho y học Việt Nam trên bản đồ thế giới, mở ra nhiều cơ hội cứu sống người bệnh nguy kịch. TS.BS Dương Đức Hùng – Giám đốc BV Hữu nghị Việt Đức đã xúc động chia sẻ thông tin trên với báo chí… Ca ghép khối tim – phổi đầu tiên kéo dài 7 giờ, hơn 40 chuyên gia tham gia trực tiếp… Cách đây hơn 3 tuần, người bệnh Trần Như Q (38 tuổi) bước vào ca ghép đa tạng đầu tiên trong lịch sử ghép tạng của Việt Nam – ghép khối tim – phổi đồng thời. Trước đó, nữ bệnh nhân có tiền sử: thông liên nhĩ – tăng áp động mạch phổi nặng đã bít dù thông liên nhĩ tại Bệnh viện Tim Hà Nội năm 2011, không theo dõi thường xuyên, mới dùng thuốc được 1 năm trở lại, bệnh nhân không có tiền sử tai biến mạch máu não. PGS. TS Phạm Hữu Lư – Phó Trưởng Khoa Ngoại Tim mạch và Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch, BV Hữu nghị Việt Đức cho biết, bệnh nhân vào viện được chẩn đoán: hội chứng eisenmenger – suy thất phải không hồi phục – hở ba lá nặng/ tiền sử bít dù thông liên nhĩ, khả năng tử vong tính theo ngày, có chỉ định ghép cả tim và phổi đồng thời dù không kịp thời gian điều trị suy dinh dưỡng và phổi người hiến có nhiễm khuẩn Acinetor baummani và to hơn lồng ngực người nhận. “Chúng tôi đã hội chẩn liên chuyên khoa, bởi để thực hiện kỹ thuật ghép đồng thời khối tim – phổi cải tiến phải có sự phối hợp liên chuyên khoa: Nội tim mạch lồng ngực, gây mê – hồi sức, ngoại, phục hồi chức năng, dinh dưỡng …”- TS Lư nói. Trong ca phẫu thuật kéo dài 7 tiếng liên tục, các chuyên gia của BV Hữu nghị Việt Đức phải sử dụng hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể thay thế tạm thời tim và phổi trong suốt thời gian đó. Để đảm bảo tim hoạt động tốt nhưng cần tránh truyền nhiều dịch gây phù phổi, dùng ít thuốc mê và đưa vào các phương tiện theo dõi huyết động tiên tiến nhất. Các bác sĩ cũng tiến hành cắt bớt phổi hai bên cho vừa, nối hai phế quản gốc thay vì nối khí quản theo kinh điển để tưới máu miệng nối tốt hơn, soi phế quản ống mềm trong mổ đánh giá 2 miệng nối phế quản gốc. Khối tim – phổi của người hiến được chuẩn bị đưa vào ghép cho bệnh nhân. Theo TS Hùng, đây là ca bệnh đặc biệt hiếm gặp, đòi hỏi sự phối hợp liên chuyên khoa, áp dụng những kỹ thuật phẫu thuật và hồi sức tiên tiến hàng đầu hiện nay. “Ghép khối tim – phổi là một kỹ thuật y học tiên tiến, trong đó cả tim và hai phổi của người bệnh được thay thế đồng thời bằng tim và hai phổi khỏe mạnh từ người hiến tạng phù hợp. Đây là giải pháp điều trị cuối cùng cho các bệnh nhân mắc đồng thời bệnh tim và bệnh phổi giai đoạn cuối, khi tất cả các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả”- TS.BS Dương Đức Hùng nói và cho biết thêm: Ca phẫu thuật này đòi hỏi kỹ thuật cao, phối hợp nhiều chuyên khoa và hệ thống hồi sức, chăm sóc sau mổ đặc biệt. Tiếp tục ‘cắm cờ đỏ sao vàng’ của Việt Nam trên bản đồ ghép đa tạng, đặc biệt là trong ghép đồng thời tim – phổi Ông Hùng cũng thông tin, trên thế giới, ghép khối tim – phổi được thực hiện rất ít do yêu cầu nguồn tạng hiếm, quy trình phẫu thuật phức tạp và nguy cơ biến chứng cao; được chỉ định cho những trường hợp mắc đồng thời bệnh tim và bệnh phổi giai đoạn cuối khi tất cả các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả. Thành công của ca ghép đồng thời tim – phổi không chỉ đánh dấu bước tiến vượt bậc trong năng lực ghép tạng, đặc biệt là ghép đa tạng, mà còn khẳng định trình độ chuyên môn của đội ngũ y tế Việt Nam trong lĩnh vực ngoại khoa. Thành tựu này mở ra cơ hội sống và hướng điều trị mới cho những bệnh nhân mắc bệnh tim – phổi giai đoạn cuối. “Tính từ ngày thực hiện ca ghép, hôm nay tròn 24 ngày. Thời gian qua thực sự là những ngày ‘căng với ekip hồi sức và phẫu thuật viên tham gia thực hiện ca ghép đa tạng này. Đến hôm nay chúng tôi mới cảm giác như nhẹ người hơn Với thành công của ca ghép khối tim – phổi này, chúng tôi đã tiếp tục cắm cờ đỏ sao vàng của Việt Nam trên bản đồ ghép đa tạng, đặc biệt là trong ghép đồng thời tim – phổi bởi hiện nay ghép khối tim – phổi rất ít. Do yêu cầu nguồn tạng hiếm và kỹ thuật cực kỳ phức tạp, mỗi năm toàn thế giới chỉ thực hiện khoảng 100 ca ghép như này”- TS.BS Đương Dức Hùng chia sẻ. Các tình huống thường gặp gồm: bệnh tim bẩm sinh phức tạp kèm tăng áp động mạch phổi kiểu Eisenmenger; tăng áp động mạch phổi nặng đã gây suy tim phải không hồi phục; hoặc bệnh phổi giai đoạn cuối kèm bệnh tim trái không thể sửa chữa. Do yêu cầu nguồn tạng hiếm và kỹ thuật cực kỳ phức tạp, mỗi năm

Người bệnh có thể bị mệt mỏi bất thường, lo lắng không rõ nguyên nhân, khó ngủ, khó thở vài tuần hoặc một tháng trước khi lên cơn nhồi máu cơ tim. Nhồi máu cơ tim là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới. Nhận biết sớm các triệu chứng có thể giúp phòng tránh biến chứng nguy hiểm và can thiệp y tế kịp thời. Mệt mỏi bất thường không rõ nguyên nhân Một trong những triệu chứng sớm nhất và dễ bị bỏ qua của cơn nhồi máu cơ tim là tình trạng mệt mỏi dai dẳng, không rõ nguyên nhân. Người bệnh có thể cảm thấy kiệt sức dù đã nghỉ ngơi đầy đủ hoặc gặp khó khăn khi thực hiện các hoạt động thường ngày như leo cầu thang, mang đồ. Tình trạng mệt mỏi này không liên quan đến hoạt động gắng sức hoặc thiếu ngủ mà là kết quả của giảm lưu lượng máu đến tim. Khi tim không thể bơm máu hiệu quả, cơ thể bù đắp bằng cách chuyển cách sử dụng năng lượng sang các chức năng thiết yếu, khiến một người cảm thấy kiệt sức, yếu ớt. Cảm giác khó chịu, thắt chặt ở ngực Đau ngực là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, một số người có thể cảm thấy khó chịu nhẹ hoặc bị đè nén, bóp nghẹt ở vùng ngực vài tuần trước khi lên cơn đau. Lo lắng, căng thẳng Đây là tình trạng cảm thấy rất lo lắng mà không rõ nguyên nhân. Các cơn hoảng loạn kèm theo khó chịu ở ngực hoặc khó thở cũng có thể cảnh báo sớm nhồi máu cơ tim. Không ngủ được Một số người gặp vấn đề về giấc ngủ nhiều tuần trước khi cơn đau xảy ra. Điều này bao gồm khó ngủ, thường xuyên thức giấc vào ban đêm do khó thở hoặc khó chịu có thể do nhồi máu cơ tim. Sưng ở chân Bàn chân, mắt cá chân bị sưng bất thường có thể là do vấn đề về tim. Khi tim không hoạt động tốt, lưu lượng máu chậm lại và trào ngược vào các tĩnh mạch ở chân. Điều này khiến chất lỏng tích tụ trong các mô gây sưng tấy. Khó thở Khó thở có thể là dấu hiệu cảnh báo tim không hoạt động bình thường. Tim không thể bơm máu hiệu quả làm cho máu chảy ngược vào các tĩnh mạch qua phổi. Khi áp suất trong các mạch máu này tăng lên, chất lỏng bị đẩy vào các phế nang trong phổi, khiến người bệnh gặp khó khăn khi thở dù hoạt động thể chất nhẹ. Người bệnh không nên bỏ qua các triệu chứng nhẹ hoặc thỉnh thoảng gặp phải bên trên vì chúng có thể là cảnh báo sớm của tình trạng nhồi máu cơ tim. Theo dõi tần suất cũng như mức độ nghiêm trọng và đi khám sớm để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân, điều trị kịp thời. https://vnexpress.net/dau-hieu-som-mot-thang-canh-bao-nhoi-mau-co-tim-4853823.html